سیستم های هشدار دهنده در مازندران _ آمار آتشسوزیهای خانگی، مسمومیت با انواع گازها و یا نشت لولههای آب و آسیب رساندن به خانه روز به روز بالاتر میرود. به طوری که هر ساله 500000 تا یک میلیون حادثه ناشی از نشت آب گزارش میشود. به جز بلایای طبیعی بخش مهمی از این آمار مربوط به فجایع خانگی است و آن چه باعث نگرانی میشود این است که مشکلاتی از این قبیل ممکن است در نگاه اول با چشم قابل تشخیص نباشند. هوشمندسازی سیستم هشدار ساختمان راهی برای کاهش و حتی اتمام اینگونه نگرانیها است که این مزایای مهم را دارد:
1.تامین امنیت خانه، در هر کجا و هر زمان
2.کاهش احتمال آسیب به وسایل خانه بر اثر آتشسوزی، نشت آب و …
3.کاهش هزینههای بیمه و همچنین قبوض آب و گاز
4.جلوگیری از استنشاق گازهای مضر با تشخیص به موقع خطر
5.نصب و استفاده آسان، در کنار تشخیص خودکار شرایط خطرناک
6.مانیتورینگ در هر لحظه و هر کجا
7.هزینه پایین نگهداری از سنسورها
8.کاهش احتمال سیل ناشی از نشت یا عملکرد نادرست لولهها
9.محافظت از خانه و افراد در برابر فجایع خانگی
10.تشخیص خطا قبل از وقوع حادثه و حتی زمانی که به چشم قابل دیدن نیست
آژیر خطر که به آن آژیر قرمز هم میگویند، پیغام صوتی را در مواقع بروز مشکل به شما میرساند. آژیرها وسیلهای برای هشدار به مردم در هنگام وجود خطر است. صدای این سیستم را همه ما شنیدهایم. آژیر آتش نشانی که در خیابان و کوچهها روانه میشود متوجه بروز یک حادثه میشویم.
امروزه یکی از وسایلی که در خانه هوشمند ضروری است، آژیر قرمز است. شما با این وسیله از آسیبهای جبران ناپذیری در امان میمانید. همچنین بسیاری از این خطرها ممکن است باعث از دست رفتن سرمایه شما شود. اما با پیشرفت تکنولوژی و ساخت این وسیله خطرهای زیادی از مال شما دور میشود.
تمامی وسایلی که برای خانه هوشمند ساخته میشود برای آسایش ماست. با نصب آژیرهای هوشمند با خیال راحتتری به مسافرت میروید. با نصب کردن این سیستم به برق میتوانید وضعیت را از راه دور کنترل کنید. آژیرهای خطر میتواند کاربردهای متفاوتی داشته باشند. برخی از آنها برای جلوگیری از ورود سارق به منزل و برخی دیگر برای اطلاع رسانی آتش سوزی در ساختمان است. در هر صورت برای استفاده از این وسیله لازم است یک سنسور برای اعلام خطر آن در نظر بگیرید. در صورتی که برای خانه هوشمند خود یک سیستم مرکزی نصب کرده باشید، تمامی دستگاههای هوشمند خود را از طریق بی سیم میتوانید به آن متصل کنید تا در نهایت با یک اپلیکیشن مخصوص قابل کنترل باشد.
آژیرهای خطری که در خانه هوشمند خود نصب میکنید از طریق اپلیکیشن مربوطه قابل بررسی هستند. حتی در زمانی که در خانه حضور نداشته باشید میتواند به شما از راه دور اعلام وضعیت کند.
در حالت کلی آژیرهای هوشمند وسیلهای است تا شرایط بحران را به شما اخطار دهد. نمونه این وسیله هوشمند را در سیستم اعلام حریق حتما دیدهاید. این سیستم از طریق سنسورهایی که درجه حرارت را تشخیص میدهد قابل کنترل است. سنسور با بالا رفتن دما، آژیر را فعال و به وسیله سیگنال شما را متوجه شرایط میکند. این سیگنال اعلام میکند که خطر وجود دارد و ممکن است در هر ساعت و در طول روز و شب به صدا درآید.
در ایران و در دهه ۶۰ مردمان ما با این سیستم آشنایی داشتند. در آن سالها که جنگ در کشور برقرار بود مردم زیادی به وسیله این تکنولوژی از آسیبهای جدی در امان بودند. چرا که تا شنیدن آژیر هشدار دهنده متوجه حمله هوایی میشدند و به پناهگاه رجوع میکردند.
ممکن است نوعی از آژیرهای خطر به طوری طراحی شده باشند که در فضای خارج از خانه قرار نگیرند. در صورتی که میخواهید این آژیر را در فضای آزاد قرار دهید باید جوانب زیادی را در نظر بگیرید. برای مثال این وسیله باید توان تحمل حرارت زیاد، دمای پایین و سرما، رطوبت و عوامل دیگر را داشته باشد. مرغوب بودن آژیر از لحاظ سخت افزاری موضوع مهمی است، اما فضای قرارگیری آن را هم در نظر بگیرید و حتی الامکان این وسیله را در فضای مناسبتری قرار دهید.
بسیاری از آژیرهای هشدار دهنده در سیستم امنیتی DIY و نظارت قرار دارند. این سیستمهای امنیتی یک اصطلاح جالب دارند؛ خودت انجام بده که از لغت Do It Yourself گرفته شده است. این سیستمها به آسانی در خانه شما نصب میشوند. در صورتی که برای خانه هوشمند خود سیستم امنیتی و آژیر هشدار دهنده نصب کردهاید اطمینان حاصل کنید که آژیر شما برای یک سیستم امنیتی یکپارچه با تجهیزات متصل به سیستم فعلی شما وصل می شود تا بتواند در خانه شما نظارت داشته باشد.
قبل از خرید آژیر خطر تحقیق کنید که چگونه آژیر نصب میشود. برخی از آژیرهای بی سیم به راحتی با چند پیچ نصب میشوند اما برخی دیگر از آنها به سیم کشی نیاز دارند؛ به ویژه آنهایی که به سیستم هشدار متصل هستند. آژیرهای هشدار را می توان به یک پریز برق دیواری استاندارد یا باطری وصل کرد.
بر اساس دسته بندی انجمن ملی حفاظت از آتش آمریکا (NFPA) سیستم های هشدار دهنده آتش به چهار گروه زیر دسته بندی می کند:
در این سیستم غالبا عملیات تشخیص و اعلام حریق جزیی از یک سیستم جامعتر است. و یا بصورت مشترک با یک سیستم هشدار دهنده غیر آتش نشانی از قبیل امنیت، کنترل تردد، دوربین مدار بسته، تقویت صدا، تخلیه اضطراری، اتوماسیون ساختمان و یا حضور و غیاب کارکنان کار می کند.
این سیستم ها غالبا برای ساختمان های کوچکتر که شامل تنها یک پنل کنترل اعلام حریق اند، تشکیل می شود. در کشور ما مطابق با قوانین ملی، ساختمان های دارای بیش از 5 طبقه موظفند به این سیستم ها تجهیز گردند.
این سیستم ها با امکان نظارت و گزارشگری اضطراری بصورت عمومی، در راستای شهری ایمن تلاش می کنند. متاسفانه در حال حاضر در کشور ما این نوع سیستم وجود ندارد. بنابر گزارش های خود سازمان آتش نشانی بیش از 70 درصد سیستم های اعلام حریق موجود خاموش هستند. در آینده ای نزدیک با اضافه کردن امکان نظارت یکپارچه تحت نظارت آتش نشانی از سوی سازمان برای سامانه های خاموش و یا مشکل دار اخطار صادر و عملکرد آنها تحت نظارت قرار می گیرد.
انواع سیستم های اعلام حریق بر اساس نوع کارکرد
در سیستم هاي متعارف مسیرهای کابلکشی به صورت شعاعی یا خطی (Radial) است و کلیه ی تجهیزات اعم از آشکارسازها و شستی ها در یک منطقه از محل تحت پوشش سیستم اعلام حریق به وسیلة دو رشته سیم به هم وصل می شوند و سپس به پنل کنترل مرکزی متصل می شوند. در صورت بروز حریق، علاوه بر روشن شدن لامپ های منطقه آتش سوزی، آژیرهای تابلوی مرکزی نیز به صدا در می آیند. شمای کلی کابل کشی تجهیزات یک نمونه از این سیستم ها را در شکل زیر می بینید.
سیستم اعلام حریق آدرس پذیر، نسل جدیدتری از سیستم های اعلام حریق محسوب می شود که علاوه برداشتن رفتار هوشمندانه در کشف حریق، دارای سرعت بالاتری در اطلاع رسانی پس از کشف حریق است. در این نوع سیستم ها پنل کنترل مرکزی از یک یا چند حلقه، جهت کنترل آشکارسازها، شستی ها و زنگها استفاده می کند. به هر قطعه یک شماره خاص یا همان آدرس اختصاص می یابد و سیستم بدون نیاز به کابلکشی مجزا برای هر قطعه، محل قرارگیری آنها را به خوبی از روی آدرس ها می شناسد. لذا در این سیستم ها، علاوه بر آنکه می توان منطقه ای را که در آن حریق اتفاق افتاده است تشخیص داد، می توان محل دقیقاً وقوع حریق را تشخیص داد .همچنین می توان هشدار دهنده های مربوط به آن محل را فعال نمود.
آخرین نسل سیستم های اعلام حریق با حذف کابل کشی سرعت اجرا و راه انداری یک سیستم های اعلام حریق را بسیار بالا برده است. در این نوع سیستم ها تجهیزات کشف حریق دستی و اتوماتیک از طریق امواج بی سیم با پنل مرکزی در ارتباط می باشند. از بزرگ ترین مزایای این سیستم امکان استفاده از آن برای محیط های در حال بهره برداری، موزه ها، آثار تاریخی و مناطق حساس و لوکس اشاره کرد.
تاریخچه کوتاهی در مورد سیستم های اعلام حریق اتوماتیک
خودکار سازی سیستم های اعلام حریق
از سالهای خیلی قبل با کشف نیروی برق، سیستم های هشدار دهنده ی الکتریکی (و الکترونیکی) توسعه یافت. در برخی از مواقع قبل از اطلاع افراد از وقوع آتش سوزی، سیستم هشدار دهنده به طور خودکار خطر را تشخیص داده و اقدام به اطلاع رسانی می کنند.
سیستم اعلام حریق به اجزاي زیر تقسیم می شوند :
1. تجهیزات تشخیص حریق (آشکارسازها)
2. تجهیزات اعلام کننده حریق (فلاشرها ، آژیرها و …)
3. کابل ها؛
4. تابلوی کنترل مرکزی (که وظیفة ارتباط بین آشکارسازها و وسایل اعلام حریق را به عهده دارد.)
اکثر سیستم های اعلام حریق آتش پیشرفته از فناوری بی سیم و دستگاه های هوشمند برای محافظت و مدیریت ساختمان های اتوماتیک از یک صفحه کنترل از راه دور استفاده می کنند، به طور معمول یک برنامه موبایل که می تواند از طریق تلفن هوشمند نصب و مدیریت شود.
منطق رایانه ای کنترل پنل، چندین آشکارساز را به طور همزمان تجزیه و تحلیل می کند تا در مورد مناسب ترین دوره عمل تصمیم گیری کند. این سیستم های هشدار هوشمند مدرن نسبت به مدل های کلاسیک حساس تر هستند و در جلوگیری از آلارم کاذب بهتر عمل می کنند. با طراحی بهتر و مقاومت بیشتر می توان آنها را در مناطقی که دسترسی به آنها دشوار است قرار داده و در مورد بهترین مسیر فرار برای افراد داخل ساختمان راهنمایی کرد. سیستم های اعلام حریق هوشمند می توانند اقدامات خودکار یکپارچه را انجام دهند، به عنوان مثال، سیستم های سرکوب آتش (اطفای حریق) را در مناطق معین بسته تخلیه کنید. بدین ترتیب ضمن اینکه از تجهیزات الکترونیکی گران قیمت محافظت می کنید، در مواقع هشدار افراد را به نزدیکترین مسیر خروجی هدایت و تخلیه فضا را مدیریت کنید.
دتکتورهای بی سیم هوشمند از باتری های با عمر طولانی مدت استفاده می کنند که می تواند تا 10 سال دوام بیاورد. این عمر مفید واحد هوشمند است. سنسور هوشمند با اتصال آن به یک موبایل از طریق سیم کارت فعال می شود. کاربران می توانند از هر نقطه عملکردهای هشدار آتش را فعال ، غیرفعال و مدیریت کنند.
اکثر سیستم های آتش نشانی و زنگ خطر با همان اصول اساسی کار می کنند. اگر آتش سوزی تشخیص داده شود ، زنگ خطر به صدا در می آیند. که به مدیران ساختمان و سرنشینان هشدار می دهد که ممکن است آتش سوزی ایجاد شود و لازم باشد تخلیه صورت گیرد. برخی سیستم ها شامل تجهیزات سیگنال از راه دور هستند که می توانند به آتش نشانی یا مرکز کنترل از راه دور هشدار دهند.
آتش را می توان توسط آشکارسازهای حرارتی، آشکارسازهای شعله، آشکارسازهای دود، آشکارسازهای مونوکسید کربن و سنسورهای های چند حسگره کشف نمود. یا از طریق هشدار دهنده های دستی توسط افراد اقدام به اطلاع رسانی به پنل نمود. هشدارها ممکن است شامل زنگ، آژیر، فلاشرها و یا ترکیبی از اینها باشد. معمولا در سیستم های اعلام حریق دو منبع تغذیه مورد نیاز است، که شامل منبع تغذیه اصلی و همچنین منبع تغذیه پشتیبان یا کمکی است.
برای بهره برداران از این سیستم ها مهم است که قبل از طراحی یا خریداری سیستم اعلام حریق، یک ارزیابی دقیق از نیاز انجام شود، تا مناسب ترین سیستم انتحاب گردد.
طراحان نمادهای مربوط به حرفه (صنعت) خود را دارند تا همه افراد حرفه خود قادر به تشخیص آن باشند. کنوانسیون طراحی BS1635:1990 مربوط به فرآیندهای حوزه معماری، مهندسی ساخت و ساز می باشد. یک استاندارد برای مهندسی اعلام حریق در انگلستان وجود دارد، استاندارد فعلی BS1635 می باشد که برای طراحی نقشه های اعلام حریق است. برای ترسیم نقشه اعلام حریق باید استانداردهای موجود در مورد تجهیزات سیستم های اعلام حریق را مد نظر قرارداد. در ادامه اطلاعاتی در مورد نقشه خوانی اعلام حریق و تجهیزات مختلف سیستم های اعلام حریق ارائه ميگردد.
برای آشنایی با انواع دوربین های دیگر با ایمن اندیشان خزر همراه باشید.
ایران، مازندران، آمل سبز میدان مجتمع میرداماد طبقه دوم واحد 2